Phong thủy trong kiến trúc nhà lệch tầng

Nhà lệch tầng là dạng nhà có các tấm sàn không kéo dài suốt mà thay đổi tạo thành những ống hút gió xuyên từ tầng này tới tầng kia. Các tầng có thể có độ cao khác nhau chứ không đồng nhất độ cao như các nhà ống thông thường.

1. Ưu điểm và nhược điểm của nhà lệch tầng

Hiện nay do nhu cầu về không gian sống không chỉ đảm bảo về diện tích ở, sinh hoạt mà còn cần đảm bảo về không gian thẩm mỹ trong kiến trúc nhà ở nên đã có rất nhiều các kiểu dáng kiến trúc nhà ở mới. Tại Tp.HCM cũng như các tỉnh thành khu vực phía Nam nơi có khí hậu khô nóng quanh năm, nhiều gia đình có mặt bằng xây dựng với chiều ngang hẹp, chiều sâu dài hoặc diện tích không lớn nếu mong muốn có được ngôi nhà cao thoáng, sáng, đa dạng tầm nhìn thì sẽ thường lựa chọn kiểu kiến trúc nhà lệch tầng thay vì kiểu nhà thông thường…

Tuy nhiên dưới góc nhìn của khoa học phong thủy, nhà lệch tầng nếu xây dựng không khéo dễ tạo thành những luồng xung khí từ các mặt sàn tác động vào người sống và sinh hoạt trong tòa nhà, ảnh hưởng đến sức khỏe và tài vận của từng thành viên trong gia đình…

Bản chất nhà lệch tầng là sự khác biệt về cao độ giữa các tấm sàn hoặc các không gian. Có thể xuất phát từ sự cảm thấy đơn điệu trong những không gian nhà ống vốn đều và thẳng, nên người ta muốn thay đổi, nhất là khi điều kiện mặt bằng chật hẹp hoặc bị gò bó vào một khuôn khổ nhất định thì việc thay đổi các cao độ sẽ mang lại dáng vẻ lạ lẫm, mới mẻ cho không gian.

Nhà lệch tầng giải quyết được vấn đề thông thoáng khi kết hợp với cầu thang, giếng trời vì các tấm sàn không kéo dài suốt mà thay đổi và tạo những ống hút gió xiên giữa tầng này với tầng kia khi tạo đường cho gió vào.

Tầm nhìn giữa các tầng đa dạng, phong phú, khả năng quan sát và đi lại thoải mái, không nhàm chán. Cầu thang sau khoảng chục bậc lại có thể đi vào được một tầng.

Do đó, đa số các ngôi nhà lệch tầng đều có chung cảm giác “là lạ”, tạo cảm giác căn nhà như có nhiều không gian, nhiều tầng và nhiều sự hấp dẫn.

Với nhà lệch tầng thì việc sử dụng không gian cũng hữu dụng hơn, chẳng hạn những khu phụ để xe, kho, phòng cho người giúp việc… đặt nơi tầng trệt không cần cao, bên trên là phòng khách hoặc bếp.

Lệch tầng, có thể làm cao độ trần tùy thích, không giống như nhà thẳng tầng có chiều cao “cứng”.

Tuy nhiên nhà lệch tầng cũng nảy sinh khá nhiều nhược điểm: Thứ nhất là tổng thể ngôi nhà về mặt giao thông bị chia ra bởi các cao độ khác nhau nối với nhau bằng cầu thang nên gây một số bất tiện, chẳng hạn như cứ ra khỏi cửa phòng là phải lên xuống cầu thang, nhất là với nhà nhỏ.

Điều này không phù hợp với người cao tuổi, trẻ em hoặc người tàn tật. Nếu không làm toilet riêng theo từng tầng thì xảy ra tình trạng từ tầng này phải lên tầng kia dùng toilet.

Về cao độ, nhà lệch tầng có thể sẽ không phù hợp với một số quy hoạch có bắt buộc khống chế chiều cao từng tầng.

Nhược điểm nữa là ở nhà lệch tầng, tỷ lệ chiếm chỗ của ô cầu thang và các chiếu nghỉ thang luôn lớn.

Về mặt cơ động và đa năng hóa không gian, nhà lệch tầng cũng không linh hoạt bằng nhà thẳng tầng vì không gian bị giới hạn khi đi lại, chỉ phong phú trong điểm nhìn.

2. Các phương án hóa giải

Trong quá trình thiết kế hệ thống cầu thang của nhà lệch tầng cần bố trí sao cho cầu thang khi đổ vào cửa phòng không ảnh hưởng đến khu vực kê giường ngủ, chỗ ngồi làm việc. Số bậc cầu thang của trục cầu thang dẫn từ tầng này sang tầng kia phải là bậc lẻ vì nếu không sẽ rất nguy hiểm trong quá trình giao thông lưu chuyển giữa các tầng. Vì khi đi cầu thang chúng ta luôn bắt đầu từ chân trụ và để an toàn, không bị hẫng nhịp, trặc chân thì bước kết thúc cũng phải bằng chân trụ. Do đó, để giải quyết được nhịp lưu chuyển an toàn của cầu thang, phải thiết kế số bậc cầu thang của mỗi tầng là số lẻ. Và điều cần chú ý‎ là chỉ quan trọng số bậc của từng tầng chứ không quan trọng số bậc của cả trục cầu thang trong nhà.

Trong phong thủy thì hình thái của ngôi nhà có ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe cũng như tài vận của các thành viên sống trong ngôi nhà đó. Với kiểu nhà lệch tầng, do có thể làm cao độ trần tùy thích, không giống như nhà thẳng tầng có chiều cao “cứng” nên trong quá trình xây dựng có khá nhiều ngôi nhà có hình thái vi phạm trong phong thủy. Đó là những ngôi nhà xây dựng có phía sau thấp hơn phía trước cả về mặt sàn cũng như mặt trần, mặt mái. Những ngôi nhà có hình thái như vậy bị gọi là nhà vô hậu không tốt trong phong thủy.

Ngược lại có nhiều gia đình lại cho thiết kế phía sau cao hơn phía trước cả về mặt sàn cũng như mặt trần, mặt mái được gọi là nhà mang hình thái có hậu tọa sơn tốt trong phong thủy. Theo chuyên gia phong thủy Song Hà chỉ cần trong quá trình xây dựng các gia đình xử lý sao cho ít nhất phía sau và phía trước đồng độ cao với mặt trần và mặt mái là đã không phạm phải thế xấu của nhà vô hậu.

Trường hợp bị phạm phải thế nhà vô hậu này thì trong phong thủy có một cách xử lý cũng khá đơn giản mà hiệu quả là tạo sơn giả ở mặt sàn phía sau theo thế Tam sơn gồm Huyền Vũ sơn, Thanh Long sơn, Bạch Hổ sơn. Vị trí sắp xếp trong tam sơn tính từ phía hậu nhà nhìn ra mặt tiền nhà là Huyền Vũ sơn chính giữa cao nhất, Thanh Long sơn bên trái thấp hơn, Bạch Hổ sơn bên phải thấp nhất. Tam sơn không được có hình thù kỳ quái mà phải có bề mặt mịn, kết hợp với cây xanh mini. Tam sơn này không tạo thế nhọn hoắt mang hình hỏa mà tạo thế hình mộc cao dài thuôn hoặc thế mang hình thổ đồ sộ vững chãi.